Oerend onverhard in de Achterhoek (dag 2)

De volgende ochtend fietsen we over brede zandpaden, heerlijk knisperende gravelstroken en de Slingeplas richting Miste en Woold. Dit zijn twee kleine buurtschappen bij Winterswijk, gelegen in het meest oostelijke deel van de Achterhoek. Het landschap en ondergrond zijn hier opvallend anders dan op de eerste dag. Misschien komt dat wel omdat Winterswijk meer dan 200 miljoen jaar geleden aan de kustvlakte van een binnenzee lag.

Met een grote boog draaien we om Winterswijk heen, onder meer via Dottinkrade, een typisch Achterhoeks natuurgebied vol fraaie loofbossen en beekjes, en recreatiegebied Hilgelo. Vanuit het zuiden rijden we vestingstad Groenlo binnen. Hier zijn op diverse plekken de herinneringen aan de Slag om Grollo, een grote veldslag in de Tachtigjarige oorlog (1568-1648), nog altijd zichtbaar, zoals de enorme kanonnen op de oude stadsmuren.

Minder dan tien kilometer ten oosten van Groenlo ligt beschermd natuurgebied Zwillbrocker Venn. Mocht dit Duits klinken, dan klopt dat: ongemerkt ben je Duitsland ingefietst. Waar vroeger turf werd gestoken, vind je nu al meer dan 40 jaar een broedgebied voor flamingo’s. En nee, dit is geen grap. De eerste (Chileense) flamingo’s zijn vermoedelijk ergens ontsnapt. 

Vanaf de negentiende eeuw werd de grens hier afgesloten. Strenge douanewetten leidden tot stevige smokkelpraktijken. Er ontstond dan ook een winstgevende handel in paarden, sigaretten, zeep en boter. Waarschijnlijk fiets je hier over de spannende smokkelpaden van weleer, die telkens net wel of net niet over de grens liggen van Nederland met Duitsland. Bij Oldenkotte loopt de grens dwars door het buurtschap en draaien we de Achterhoek weer in. We volgen hier opnieuw de Berkel, maar na Rekken draaien we naar het noorden over een aantal uitdagende klapzandwegen.

Na een mini-uitstapje naar Overijssel – de Achterhoek ligt immers in de provincie Gelderland – fietsen we via het archeologische bosgebied Woeste Esch langzaam maar zeker weer in de richting van Borculo. Na nog wat laatste landweggetjes, rustige gravelstroken en smalle, onverharde fietspaden, waaronder het prachtige Rotmansdiekske onder Geesteren, draaien we plots het bedrijvenpark op in het noorden van Borculo. Dit is het einde van een geweldig gravelavontuur, maar ook het begin van onvergetelijke herinneringen aan de Achterhoek.