Column: De schuldvraag

Je zou verwachten dat de groep aan de rechterkant van de weg blijft rijden. Maar de groep beweegt naar de linkerkant van de weg. En loopt daar klem. Eén rijder komt in de berm ten val. Een ander weet zich in de berm te redden. Hoe kon dit gebeuren?

Fout 1: de voorrijder ging naar de linkerkant van de weg en drukte iedereen steeds verder naar links en uiteindelijk in de kant. De voorrijder had rechts moeten blijven rijden.

Fout 2: niemand seinde of riep, maar iedereen bewoog braaf mee naar links.

Fout 3: er werd niet geanticipeerd op de bocht door iets meer manoeuvreerruimte in te bouwen.

Fout 4: de vijfde rijder in de rij dreigde in de kant te komen en probeerde wanhopig op de weg te blijven in plaats van gecontroleerd de berm in te rijden. Hij viel op het scherpe randje van het laatste stukje asfalt. De zesde rijder reed bewust de berm in en kon netjes stoppen.

"Een enkele fout hoeft niet per se tot een ongeluk te leiden"

Het interessante is dat er feitelijk vier oorzaken zijn voor de valpartij en niet één. Psychologisch en juridisch is dat misschien jammer, want je kan niet duidelijk schuld toewijzen. Maar daarmee zijn er ook vier kansen om het ongeluk te voorkomen.

Eén fout hoeft niet per se tot een ongeluk te leiden. Bijvoorbeeld omdat een ander goed anticipeert of reageert. Stel, een groep rijdt twee aan twee. Er komt een tegenligger, het wordt krap. Beide voorrijders remmen in plaats van 'van het gevaar weg te ritsen'.

Nummers drie en verder hadden geanticipeerd en wat extra ruimte genomen. Daardoor rijdt de club niet op elkaar en wordt een ongeluk voorkomen. Wel een fout, maar geen ongeluk dus.

Het kan zelfs zo zijn dat de rijders die een fout maken helemaal niet beseffen dat zij door anderen ‘gered’ zijn. Het is natuurlijk goed als ze wel te horen krijgen wat zij fout deden.

Leren van fouten

In een groep komen we gelukkig meestal schadevrij van een tocht thuis. Toch is het goed om ook van fouten ‘zonder erg’ te leren. Daarmee wordt de kans op een ongeluk verkleind. Ook gaat het in een groep rijden daardoor vloeiender, relaxter en sneller. En daar worden we echt gelukkig van.