Top 10 beklimmingen op de Veluwe

Voor deze top 10 hanteren we de brede benadering van de streek, dus het gebied van grofweg Wageningen in het zuidwesten tot Wezep in het noordoosten. Bekende wielrenners zoals Erik Breukink, Henk Lubberding en Annemiek van Vleuten maakten of maken er hun trainingsrondjes. 

Kloppend hart van het gebied is de Veluwezoom ten oosten van Arnhem. Daar zijn de stuwwallen die tienduizenden jaren geleden door ijskappen werden gevormd, het steilst en hoogst. Met 110 meter boven NAP vormt Signaal Imbosch het dak van de Veluwe. 

"Je vindt op de Veluwezoom dan ook enkele van de zwaarste beklimmingen van Nederland buiten Zuid-Limburg"

De streek biedt tijdens het seizoen plek aan verschillende toertochten, waaronder de Vael Ouwe tocht en Tour voor MS. In 2016 kreeg het bezoek van de Giro. ‘Arnhemse Fries’ Maarten Tjallingii pakte toen, toegejuicht door duizenden landgenoten, de bergtrui op de Posbank.

10. Torenberg (6,1 km, max 6%)

Deze lange beklimming vanuit Apeldoorn dankt zijn plek in de top 10 vooral aan zijn statistieken. De 107 meter hoge heuvel is het hoogste punt van de Veluwe dat je per fiets kunt bereiken. Naar het dak van de Veluwe, het 110 meter hoge Signaal Imbosch, loopt immers geen verharde weg. Met 87 hoogtemeters staat de Torenberg qua hoogteverschil op de tweede plek van Midden-Nederland. 

"Van zijn looks moet deze helling het niet hebben"

De beklimming begint vanuit Apeldoorn bij Paleis ’t Loo. Je volgt de drukke Amersfoortseweg die met gescheiden fietspaden kaarsrecht door het bos loopt. Vlak voor pretpark Julianatoren volgt een stukje 6 procent, waarna de klim over vals plat doorloopt richting het hoogste punt van de gemeente Apeldoorn. 

De omgeving is overigens toneel van een oude sage. Volgens dit verhaal leefde in het gebied eeuwenlang een kwaadaardig aardmannetje dat voorbijgangers schrik aanjoeg. Hij woonde in een gangenstelsel met zijn vrouw Echo. Haar stem zou weerklinken in de 56 meter diepe echoput, ten noorden van de Amersfoortseweg gegraven in opdracht van koning Lodewijk Napoleon (1778-1846). De Aardmansberg ten westen van de Torenberg en het koninklijke jachthuis De Aardman zijn vernoemd naar het aardmannetje. 

9.    Geertjesweg (1,5 km, max 5%)

Voor de nummer 9 gaan we naar het zuidwesten van de Veluwe. Deze lommerrijke klim ligt in de bossen tussen Renkum en Wageningen. Als je de meeste hoogtemeters wilt maken, benader je hem vanaf de Halveradsbeek bij Renkum. De fabrieksgevel aan de voet herinnert aan de papierindustrie die vroeger in het beekdal gevestigd was. Bij hotel-restaurant Nol in ’t Bosch sla je linksaf om over de fraaie Geertjesweg door het bos te klimmen. Daar bereikt de helling zijn steilste punt. Let op: het wegdek ligt er op sommige plekken slecht bij. 

De Geertjesweg was (vanaf de andere kant) vorig jaar onderdeel van het NK-parcours vanuit Ede. De mannen moesten hem negen keer ‘beklimmen’ en de vrouwen vijf keer. Het profpeloton was niet onder de indruk van het klimmetje. Annemiek van Vleuten klaagde zelfs dat het parcours te weinig selectief was. Het lukte de wereldkampioen (woonachtig in Wageningen) dan ook niet om de concurrentie er op haar thuisparcours af te rijden. Lorena Wiebes pakte de titel. Bij de heren was Fabio Jakobsen de snelste in een sprint. Hij zal dus mooie herinneringen bewaren aan dit klimmetje uit de top 10. 

8.    Holleweg (0,9 km, max 9%)

Het zwaarste klimmetje van de omgeving Doorwerth-Oosterbeek wordt een beetje overschaduwd door zijn bekende buurman, de Italiaanseweg. Maar deze holle weg die vanaf de uiterwaarden van de Nederrijn naar Doorwerth loopt, is zeker de moeite waard. Je benadert het autovrije klimmetje vanaf de Fonteinallee bij kasteel Doorwerth. In de Middeleeuwen stond bij deze weg een galg waaraan soms een lijk bungelde als macabere waarschuwing dat niet met de kasteelheer van Dorenweerd te sollen viel.

Dan draai je de smalle asfaltweg op, die vanaf de voet steil door het bos loopt. Halverwege tikt de helling de 9 procent aan, waarna hij nog een paar honderd meter vals plat naar de top loopt. Zorg dat je wat over hebt, zodat je op dit stuk voor een PR kunt versnellen. Opschakelen en uit het zadel! 

Wil je nog meer hoogtemeters maken? Sla dan linksaf en pak de brede afdaling van de Boersberg om weer op de Fonteinallee te geraken. Daar kun je kiezen om de Holleweg nogmaals te beklimmen of de illustere Italiaanseweg een paar honderd meter verderop. 

7.    Bosweg/Hommelseweg (1,5 km, max 8%)

Tijdens deze klim passeer je een waterval, weilanden en een boerderij; je zou bijna niet zeggen dat je in middenin Arnhem bent. De Gelderse hoofdstad heeft fraaie parken met verrassend mooie beklimmingen, waarvan de Bosweg/Hommelseweg onze favoriet is. 

De klim ligt in Park Klarenbeek, het oudste stadspark van Arnhem, dat overigens bakermat is van voetbalclub Vitesse. De aanloop doet stads aan langs een woonwijk en een vijver met on-Nederlandse waterval. 

Maar dan maakt de weg een bocht en kijk je uit over hellende weilanden en een witte boerderij. Daar begint het echte klimwerk. Als de weg bij de kruising met de Hommelseweg 8 procent aantikt, mag je zelfs even uit het zadel. Dan steek je rechtsaf een brede klinkerweg op om het af te maken. Nadat je het clubgebouw van Willem Alexander Scouting Arnhem bent gepasseerd, ben je er vanaf. 

6.    Schaapsallee (4,1 km, max 6%)

De Lange Juffer is waarschijnlijk het bekendste voorbeeld van een typische Veluwe-klim die kilometerslang lichtjes oploopt zonder echt steil te worden. De beklimming is vanaf de zuidkant 5,5 km en telt dankzij een afdaling het grootste aantal hoogtemeters van Midden-Nederland (101 meter). 

Onze voorkeur heeft echter de iets kortere oostelijke variant over de Schaapsallee vanuit Laag Soeren. Deze klim voert over glad asfalt dat als een rode loper door het weelderige loofbos is gelegd. Vanwege de geringe stijgingspercentages kun je (delen) op de grote plaat rijden. Wil je een PR rijden, dan loont het om jezelf klein te maken als je flink tempo maakt.

Na een stukje 6 procent golft de klim op en af richting de top. Laat jezelf niet foppen door de korte afdaling na 3 kilometer, want de werkelijke top ligt pas na de linkse bocht bij de parkeerplaats. Eenmaal boven kun je de lange afdaling pakken richting Ellecom of (tip!) jezelf vanaf de Burgemeester Bloemersweg belonen met uitzicht over de uitgestrekte Rheder-en Worthrhederheide. 

5.    Zijpenberg-west (2,6 km, max 6%)

Staand op de pedalen, lijkt de Zijpenberg ‘net een Alpencol’, aldus Maarten Tjallingii. De helling op de Veluwezoom is één van de favorieten van de in Arnhem woonachtige Fries. Terecht, vinden wij, en geven de helling een plek in de top 5. 

Check hier het favoriete trainingsrondje van Maarten Tjallinghii. 

De Zijpenberg is met 105 meter de hoogste klim van de Veluwezoom. Je kunt hem via twee kanten benaderen. Rechttoe rechtaan over de Snippendaalseweg vanuit Rheden of kronkelend vanuit Velp door het bos. Onze voorkeur gaat net als die van Tjallingii uit naar de laatste, westelijke variant. 

Je volgt het stroomgebied van de Beekhuizensebeek die zich diep in de heuvelrug heeft uitgesleten. De beklimming is hier slechts valsplat. Wil je en pr rijden, dan is het zaak om flink tempo te maken, zonder je kruit te verschieten voor het steile stuk dat volgt als je de loop van de beek verlaat. Richting de eerste bocht tikt de helling al 6 procent aan.

"Je pakt de eerste haarspeldbocht en ervaart waarom Tjallingii de vergelijking trok met een Alpencol"

In de eindfase kronkel je met fijne stijgingspercentages van 4/5 procent naar de top die verscholen ligt in het bos. Fiets nog even door klik uit de pedalen bij het uitkijkpunt aan de kruising met de Snippendaalseweg. Daar wacht een magistraal panorama over de rollende hellingen van de Veluwezoom. 

4.    Emmapiramide-oost (0,7 km, max 8%)

Hij is niet erg lang en niet bijster steil. Tocht verdient dit klimmetje vanuit Velp richting Roozendaal een hoge positie in onze top 10. Waarom? Het antwoord is simpel: vanwege de bijna volmaakte dubbele haarspeldbocht vlak voor de top, de mooiste van Midden-Nederland. De beklimming ontleent zijn naam aan de kunstmatige uitkijkheuvel bij de top die is vernoemd naar koningin Emma (1858-1934).

Je draait de klim op vanaf de Beekhuizenseweg waarover de klim naar de Zijpenberg loopt. Het hellingspercentage stijgt direct naar 6 procent, met een stukje 8 procent in de eerste bocht. Nog even doorbijten tot aan de haarspeldbochten, want daar vlakt de helling af. Met je handen onderin de beugels en een glimlach op het gezicht neem je de dubbele haarspeldbocht terwijl je je even op vakantie in de Alpen waant. Niet vergeten door te trekken naar de top bij de parkeerplaats! 

3.    Italiaanseweg (0,8 km, max 7%)

In 1848 beval de baron van Brakel de aanleg van een verbinding van de Wolfhezerweg naar zijn kasteel aan de Nederrijn. De haarspeldbochten in de nieuwe weg riepen bij de baron herinneringen op aan de bergwegen die in Italië had gezien. Het traject kreeg dan ook de benaming Italiaanseweg. 

De Italiaanseweg is met zijn klinkers en haarspeldbochten misschien wel de meest bijzondere beklimming van de Veluwe. Hij ligt verborgen in de bossen met eeuwenoude beuken van de Boersberg bij Doorwerth in het zuidwesten van de Veluwe. Buurman is de Holleweg die je in deze top 10 op de achtste plek terugvindt.

Let goed op bij het benaderen van de klim vanaf de Fonteinallee. De smalle klinkerweg ligt zo verborgen dat je er zo voorbij zou rijden. De weg begint vrijwel direct te hellen. Trap niet te licht op de klinkers, want dan stuiter je alle kanten op. 

Het steilste stuk wacht voor de eerste haarspeldbocht. Het goed aansnijden van deze bocht is cruciaal wanneer je een PR wilt neerzetten. Dan accelereren richting de tweede bocht, die minder is scherp is dan de tweede. Een stukje 6 procent volgt en je bent bij de top. Dan kun je nog doortrekken tot de kruising met de W.A. Scholtenlaan.

Wat velen niet weten is dat je dan nog niet de helft van de Italiaanseweg hebt gehad. De weg loopt helemaal door naar de Utrechtseweg over het oude landgoed van de baron. Deze uitloper is wat ons betreft zeker de moeite waard.

2.    Rozenbos (1,8 km, max 9%)

Deze beklimming loopt over de fraaiste holle weg die de Veluwe rijk is. Maarten Tjallingii concludeert volkomen terecht dat het zijn ‘favoriet qua beleving’ is. Het Rozenbos in onderdeel van de serie beklimmingen op de Veluwezoom. In het gebied bij Rheden kun je eindeloos achtjes rijden en flink wat hoogtemeters pakken. 

Je gaat de beklimming aan langs een plantsoen met daarop een herdenkingsmonument voor de Tweede Wereldoorlog. Het eerste deel voert door een deftige villawijk. Over een veerooster rijd je het bos in.

"Laat je niet foppen door het vals plat in de beginfase, want het venijn zit in de staart"

Je rijdt door een weelderig bos, terwijl de vallei steeds smaller wordt. De klim wordt venijnig als de holle weg zich in de helling slijpt. Vanaf de bocht is het zwoegen tot aan het bruggetje. Uit het zadel, tempo houden! Dan vlakt het af tegen het decor van een serene weide. Als je geluk hebt, spot je wilde zwijnen of herten terwijl je bijkomt van je inspanning. 

1.    Posbank (2,2 km, max 9%)

Waar Limburgs bekendste helling de Cauberg wegens gebrek aan karakter teleurstelt, doet de Posbank zijn reputatie eer aan. De bekendste helling van de Veluwe is wat ons betreft ook de mooiste. We noteren deze helling vanuit Rheden dan ook met stip op nummer 1.

De Posbank is niet vernoemd naar de Postbank, maar naar oud-ANWB voorzitter G.A. Pos. De bakstenen bank is op de top van de klim neergezet ter herinnering aan zijn 25-jarig jubileum in 1918. “Hij effende banen voor het vreedzaam verkeer tusschen de volken. Duizenden bracht hij in en tot de natuur. Den Nederlanders deed hij Neerlands schoonheid kennen, waarderen en liefhebben”, zo luidt de inscriptie.

Het bouwwerk staat op een toepasselijke plek: dit markante uitzichtpunt biedt je fabelachtige vergezichten over de Veluwezoom. Aan je voeten liggen de droogdalen, tienduizenden jaren geleden uitgeslepen door smeltwater van ijskappen, maar nu bedekt met heides die in hun bloeiperiode eind augustus als een paarse deken over de hellingen liggen.

Tussen de heides kruipt de Schietbergseweg omhoog met zijn karakteristieke rechterbocht en steile knik vlak voor de top. Je kijkt verder uit over het IJsseldal met aan de horizon de hoogtes van het Montferland, Reichswald en Berg en Dal. Bij helder weer kun je het kerkje van Hoch Elten op een heuveltop vlak over de grens onderscheiden.

"Een roze streep op de top herinnert aan de doorkomst van de Giro d’Italia op 6 mei 2016" 

De Posbank was toen als helling van de vierde categorie opgenomen in de derde etappe van de ronde die zijn ‘Grande Partenza’ had in Gelderland. Het werd voor velen een dag om nooit te vergeten. Maarten Tjallingii pakte in een zee van toeschouwers de blauwe bergtrui op ‘zijn’ beklimming. Dat deed hij door zijn naaste belagers er met fietslengtes voorsprong af te sprinten richting de top. Het venijn van deze helling zit ook hier in de staart, dus bewaar je krachten voor de laatste paar honderd meter.

Je draait de beklimming op vanaf de Arnhemsestraatweg in Rheden. Het eerste deel is vals plat, maar na de T-splitsing met de Heuvenseweg wordt het serieus. Houd tempo als je door het bos Nationaalpark de Veluwezoom binnenrijdt. 

Op het open stuk schieten de stijgingspercentages omhoog. Daar is het afzien en genieten van de mooie omgeving tegelijk. Vlak voor het steilste stuk zie je rechts van de weg Tjallingii’s ijkpunt: de berk. Je bijt op je tanden, terwijl het stijgingspercentage piekt naar 9 procent. Je maakt de rechtse bocht en ziet het uitkijkpunt van de Posbank liggen.

Moe maar voldaan druk je je voorwiel over de roze streep. Plof voldaan neer op de Posbank of verwen jezelf met koffie en taart bij het Paviljoen. Je hebt het verdiend na het beslechten van deze scherprechter. 

Download de route met deze top 10 beklimmingen op de Veluwe