Inschrijving toertocht de Ronde van de Westfriese Omringdijk nu geopend

Een tocht die je als wielrenner écht een keer gedaan moet hebben is de Ronde van de Westfriese Omringdijk. Het bijzondere van deze tocht is dat je over een metershoge dijk fietst die als een groene spahettisliert door het fraaie polderlandschap slingert. Meedoen is genieten van indrukwekkende wolkenluchten, schilderachtige dorpen, oude molens en weidse uitzichten over het IJsselmeer. Ik nam alvast poolshoogte zodat jij op zondag 14 juli goed voorbereid aan de start staat.

Schrijf je nu in

Stille wegen

Mijn benen malen als molenwieken in het rond. Ik zoef over stille wegen langs dorpen met klinkende namen als Kolhorn, Winkel en Aartswoud. De hoge dijk tussen Schagen en Krabbendam meandert als een stilstaande rivier door een eindeloze zee van weilanden. Het zwarte water van een wiel – het gevolg van een oude dijkdoorbraak – blinkt in de voorjaarszon.

De wind waait uit het noordoosten, wat betekent dat ik met bijna 40 kilometer per uur over het asfalt blaas. Links zie ik ruïnes van kasteel Nuwendoorn, een dwangburcht die door de Hollandse graaf Floris V werd gebouwd om de Westfriezen onder de duim te houden. Rechts zie ik torenhoge windturbines, als een kunstmatig woud in de kleigrond gepland. Een machtig gezicht. 

Ook indrukwekkend is de omgeving waar ik fiets: West-Friesland. Fietsen in de windrijke kop van Noord-Holland is genieten van prachtige polders, fraaie vergezichten, stoere stolpboerderijen, monumentale molens en schilderachtige stadjes. Als liefhebber van lege landschappen ben ik blij dat ik nog ruim 100 kilometer voor de boeg heb.

Langste dijk van Nederland

Behalve polders ben ik namelijk ook dol op dijken. Van de Lekdijk tot de Waddendijk en van de Waaldijk tot de Houtribdijk; ik krijg er geen genoeg van. Niks mooiers dan hoog en droog het lage land doorkruisen. Ik hoefde dan ook niet lang na te denken toen ik de kans kreeg om de door Le Champion georganiseerde Ronde van de Westfriese Omringdijk ruim een maand van tevoren te verkennen.

"De 126 kilometer lange omringdijk ontstond zo’n 800 jaar geleden toen boeren, burgers en buitenlui besloten om gezamenlijk het water buiten de Westfriese deur te houden"

Zoals de naam duidelijk maakt loopt de route van de toertocht over de gelijknamige dijk. Althans, zoveel mogelijk. De 126 kilometer lange omringdijk ontstond zo’n 800 jaar geleden toen boeren, burgers en buitenlui besloten om gezamenlijk het water buiten de Westfriese deur te houden. Eindeloze compromissen werden gesloten om de wirwar van dijkjes samen te smeden tot een sterke waterkering. Een oer-Hollands poldermodel dus.



Eeuwenlang hield de Westfriese Omringdijk de voeten van de Noord-Hollanders droog. Door de inpoldering verloor de ‘Grôte Daikboekel’ langzaam maar zeker zijn beschermende functie. Dit zorgde er voor dat hij her en der werd doorbroken, onder andere door kanalen en wegen. Hierdoor kun je tegenwoordig niet meer over de hele ‘daik’ fietsen.

Gelukkig is de ingedutte dijk weer herontdekt. Tal van culturele en sportieve initiatieven werden de afgelopen jaren uit de poldergrond gestampt om het provinciale monument weer op een voetstuk te plaatsen. Eentje hiervan is de Ronde van de Westfriese Omringdijk, een wielertocht die dit jaar voor de 13e keer wordt georganiseerd. 

Water en windmolens

Inmiddels ben ik in de buurt van Koedijk. Langs het Noordhollandskanaal koers ik in vliegende vaart naar Alkmaar, naar de Rekerdijk waar in 1196 werd begonnen met de aanleg  van de Omringdijk. Ondanks de gunstige wind is het tijd voor een pauze.



Bij de Molenschuur knijp ik in de remmen en trakteer ik mezelf op een schepijsje en een paar colaatjes. Onder het toeziend oog van de 19e eeuwse molen gooi ik mijn tank vol en bereid ik mezelf mentaal voor op een bak tegenwind. 

"Langs het Noordhollandskanaal koers ik in vliegende vaart naar Alkmaar"

Na Alkmaar is het inderdaad werken geblazen; de route buigt af naar het noordoosten, schuin tegen de wind in. Verstand op nul en blik op oneindig. Neem dit laatste overigens niet te letterlijk: voordat je het weet passeer je cultuurschatten als de drie Rustenburger molens en het kerkje van Oudendijk.

De windgoden hebben op dit stuk langs de Ringvaart vrij spel. Ik moet alle zeilen bijzetten om nog een fatsoenlijke snelheid uit de benen te persen. Via Avenhorn beland ik op de IJsselmeerdijk richting Hoorn. Hier klotst het water nog als vanouds tegen de waterkering.

Stampen langs de Zuiderzee

In het verleden nam de Zuiderzee regelmatig grote happen uit het land tussen Oosthuizen en Medemblik. Zo ook bij Scharwoude, waar in 1675 de laatste grote dijkdoorbrak plaatsvond. De aanleg van de Afsluitdijk maakte in 1932 definitief een einde aan de rampzalige overstromingen. Toch wordt dit deel van de Omringdijk nog altijd goed onderhouden. 

Leuk weetje: een aantal jaar geleden werden tijdens werkzaamheden aan de dijk reusachtige zwerfkeien aangetroffen. Het betrof restanten van hunebedden die ooit vanuit Drenthe naar Noord-Holland waren gesleept om de dijk te versterken.

De wind trekt aan en fietsen wordt stampen. Na Hoorn, een prachtig VOC-stadje, gaat het verder naar Schellinkhout, Oosterleek en Enkhuizen. De imponerende toegangspoort van Enkhuizen, de Drommedaris, lag oorspronkelijk op de Westfriese Omringdijk. De dijk is hier in het verleden afgegraven om plaats te maken voor een haven.



Medemblik doemt aan de horizon op. Het einde van mijn rit komt (helaas) in zicht. Nog een keer geniet ik van het ‘skitterende’ uitzicht op het IJsselmeer. Een driemaster kiest in de verte het ruime sop. Lelystad ligt als een luchtspiegeling aan de overkant. Zeemeeuwen scheren laag over de golven. Het lijkt erop alsof de wind zich gewonnen geeft: de laatste paar kilometer trappen vlotjes weg.

"Een driemaster kiest in de verte het ruime sop. Lelystad ligt als een luchtspiegeling aan de overkant"

Na Medemblik keert de oude waterkering terug in zijn vertrouwde slaapstand. Totdat-ie op zondag 9 juli weer wordt wakker geschud door wielrenners die net als ik dol zijn op dijken.

Doe mee aan de tocht

Zin om jezelf onder te dompelen in dit fraaie landschap? Schrijf je in voor een van de afstanden. Je hebt de keuze uit: 50, 80 of 135 km. De lange route volgt de hele Omringdijk, de kortere routes lopen deels over de dijk en deels door de binnendijkse polders.

Behalve het mooie landschap word je onderweg getrakteerd op eten en drinken. Lokale lekkernijen als krentenmik, klaaitje en amandelkrul laten je het water in de mond lopen. Ook is bij iedere pauzeplek een EHBO-post en fietsenmaker aanwezig. 

Ook handig is dat je de keuze uit maar liefst vijf startlocaties hebt: Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen, Schagen en Medemblik. Bij de inschrijving is inbegrepen:

•    Gepersonaliseerd stuurbordje
•    Stempelkaart
•    Medaille
•    Eten & drinken onderweg én bij de finish
•    Reparatieservice
•    Begeleiding door verkeersregelaars
•    Uitgepijlde routes

Schrijf je nu in

_{foto's: Ard Krikke & Jantjeerd ten Hoeve}