Hoe Specialized zijn naam vestigde

De kans is klein dat je nog nooit van Specialized hebt gehoord. Of je nu racefietser, mountainbiker of gravelaar bent: het Amerikaanse merk loop je overal tegen het lijf. Het logo, een grillig gevormde S, prijkt niet alleen op fietsen, maar ook kleding, onderdelen en accessoires zoals wielen, banden, helmen en schoenen.

"Toen had nog nooit iemand van Specialized gehoord"

Dat was 50 jaar geleden wel anders. Toen had nog nooit iemand van Specialized gehoord. Dit zou snel veranderen. Mike Sinyard besloot namelijk in 1976, twee jaar na de oprichting van zijn in Italiaanse fietsonderdelen gespecialiseerde bedrijfje, om eigen onderdelen te ontwikkelen.

Te beginnen met banden. Hoewel de Specialized tires gretig aftrek vonden bij fietsenzaken in de omgeving van San Francisco, kwam de echte klapper pas na de introductie van de Stumpjumper: de eerste productie mountainbike. De naam Specialized was voorgoed gevestigd. 

Italiaanse specialista

Nu we het toch over de naam hebben: Specialized komt van specialista, het woord waarmee in Italië gespecialiseerde vakmensen worden aangeduid. Mike kwam op het idee voor zijn bedrijfsnaam na een maandenlange fietsreis door Europa – om aan geld voor deze trip te komen verkocht Mike in 1973 zijn Volkswagen bus voor 1.500 dollar.



Op het einde van zijn tocht regelde hij in Milaan een afspraak met een aantal lokale fietsmerken, waaronder Cinelli. De 24-jarige Amerikaan had het vage plan om bij thuiskomst ‘iets’ met fietsen te gaan doen. Mike – slank postuur, lange haren, baard – wist Cino Cinelli ervan te overtuigen dat hij de aangewezen persoon was om Cinelli-sturen en -stuurpennen in Californië te verkopen. Fietsonderdelen van Italiaanse makelij waren in die tijd namelijk zeer gewild onder Amerikaanse fietsliefhebbers, maar nauwelijks verkrijgbaar.

Fietsende verkoper

Met een bootlading vol onderdelen keerde Mike terug naar de VS. Omdat hij geen geld had voor een nieuwe auto bracht hij zijn sjieke koopwaar al fietsend aan de man - met een fietstrailer die hij kon afsluiten met een canvas doek.

De eerste jaren waren geen vetpot. Om zijn hoofd boven water te houden, woonde Mike met twee vrienden in een krappe stacaravan in San Jose, een stad ten zuiden van San Francisco. De nieuwbakken zakenman trapte zich een slag in de rondte zonder dat zijn business echt van de grond kwam.

"Omdat Mike geen geld had voor een nieuwe auto bracht hij zijn koopwaar al fietsend aan de man"

Dit veranderde pas toen hij met een zelfontwikkeld product, de Specialized Touring Tire, op de proppen kwam. Het was hem opgevallen dat er in Amerika geen goede banden voor toerfietsers voorhanden waren. Dus besloot hij om er zelf eentje te ontwikkelen.



Mike verdiepte zich in rubbersamenstellingen, deed onderzoek naar verschillende profielen en liet de band uitvoerig testen door bevriende kilometervreters. In 1976 kwam de Touring Tire op de markt.

De band was een doorslaand succes. Plotseling was Specialized geen importeur meer, maar een echt merk. Het geld begon binnen te stromen waardoor nog een band (Turbo) en zelfs een eigen race- en toerfiets (Allez, Sequoia) gelanceerd konden worden. Specialized groeide langzaam maar zeker uit tot een merk dat bekend stond om zijn innovatieve en hoogwaardige producten. 

Eerste mountainbike

Rond diezelfde tijd, eind jaren ’70, werd off-road fietsen steeds populairder in Californië. Durfals doken met zelfgemaakte ‘terreinfietsen’ de heuvels rondom San Francisco in.

Veel van deze eerste mountainbikes waren uitgerust met onderdelen die Specialized had geleverd. Mike had instinctief door dat dit wel eens the next big thing kon gaan worden. Maar dan moesten deze bikes wel beter bestand zijn tegen een stootje én beschikbaar worden voor het grote publiek.

"De Stumpjumper was de allereerste mountainbike die je gewoon in de winkel kon kopen"

In 1981 rolde de Specialized Stumpjumper in Japan van de band. Het was de allereerste mountainbike die je gewoon in de winkel kon kopen (voor 750 dollar), dus niet bij een of andere custom framebouwer.



De fiets met dikke noppenbanden vloog niet meteen over de toonbank. Veel mensen dachten in eerste instantie dat het om een de kluiten gewassen BMX-fiets ging. Mike liet zich niet door de tegenvallende verkoopcijfers uit het veld slaan. Hij zag mountainbiken niet alleen als sport, maar ook als lifestyle, vergelijkbaar met surfen.

Daarom zette Specialized vol in op originele advertenties die vooral het leuke en het laagdrempelige van de nieuwe sport benadrukten.


Het duurde niet lang voordat deze inspanningen zich uitbetaalden; de Stumpjumper was halverwege de jaren ’80 niet meer aan te slepen. Zowel in Amerika als ver daarbuiten was de Stumpy een verkoop-hit. Hiermee stond Specialized aan de basis van een compleet nieuwe fietsdiscipline. 

Innovatief

In de decennia de volgden bleef het innovatieve merk uit het Californische Morgan Hill voortdurend nieuwe wegen inslaan. Het bedrijf was een van de eersten in de fietsindustrie dat serieus geld stak in de ontwikkeling van carbon frames en -onderdelen.



Zo lanceerde Specialized al in 1989 carbon racewielen (Composite Wheel) en kwam het in 1990 met een carbon mountainbikeframe (Epic). Andere baanbrekende innovaties uit de Specialized-koker: een full suspension MTB (FSR), een racefietsband met anti-lek laag (Armadillo), een eigen windtunnel (Win Tunnel), een vering die zelf denkt (Brain) en ergonomische accessoires (Body Geometry). 

"In de decennia de volgden bleef het innovatieve merk uit het Californië voortdurend nieuwe wegen inslaan"

Anno 2024 heeft Specialized’s slogan Innovate or Die nog niets aan kracht ingeboet. De nieuwe Tarmac SL8 is hier een goed voorbeeld van. De razendsnelle racefiets ziet er niet alleen strak uit, maar zit ook tjokvol technologische vernieuwingen.

Zoals het aerodynamische design; dit zorgt ervoor dat hardrijders secondes van hun snelste tijd afsnoepen. Ging dit vroeger ten koste van comfort, bij deze fiets is dit niet het geval. Door slim gebruik van carbon zoeft de SL8 soepeltjes over het asfalt. Niet verwonderlijk dat toppers als Demi Vollering en Remco Evenepoel de ene na de andere overwinning op een Specialized behalen.

_{In samenwerking met Specialized}