• Materiaal
  • Gewijzigd op 3 februari 2022

Gravelbike of cyclocrosser? Dit zijn de 7x verschillen

Vroeger – toen de kratten bier nog van hout waren – had je weinig keus als je graag onverhard fietste. Of er hing een 26” mountainbike met drie vingers veerweg in de schuur, of een veldrijfiets met cantilever remmen. Maar die tijden zijn voorbij.
Gravelbike of cyclocrosser? Dit zijn de 7x verschillen
Gravelbike of cyclocrosser? Dit zijn de 7x verschillen

Bepakking

Een cyclocrosser is dus niet gemaakt voor comfort, zover is duidelijk. Het is dan ook niet zo bijzonder dat dit type fiets – in tegenstelling tot de gravelbike – niet is uitgerust met bevestigingspunten voor bagage. Dat gelletje of reepje dat je onderweg nodig hebt, kun je namelijk ook makkelijk in je shirt stoppen.

/img""

Om ervoor te zorgen dat je alles kunt meenemen wat je nodig hebt op je fietsavontuur, is de Diverge wel voorzien van dit soort bevestigingspunten. Zowel op de voorvork als op de bovenbuis vind je ‘nokjes’ waar je tassen of rekken op kunt monteren. Daarnaast heeft Specialized nog een geheim opbergvakje onder de bidonhouder verstopt. Met een schuifje kun je de bidonhouder loshalen en heb je extra opbergruimte in het frame. Handig voor een reserve binnenbandje, sportvoeding of lampjes als de zon begint te zakken. 

  • Gravelbike = opbergruimtes en nokjes op frame en vork  
  • Cyclocross = geen mogelijkheden op frame en vork

Sturen

Hoe verschillend kan een stuur zijn? Je hebt een recht stukje buis met twee bochten aan de uiteinden, toch? Dat klopt. Maar toch kunnen de sturen van gravelbikes en crossers verschillen. Gravelbikes zijn namelijk vaak uitgerust met sturen met ‘flare’. Waar bij een normaal racestuur de bocht recht ten opzichte van het horizontale deel staat, kan die hoek bij een flare stuur wel 30° zijn. Daardoor is je stuur aan de uiteinden een stuk breder, staan je armen naar buiten en heb je meer controle op technische secties. Een handige bijkomstigheid is dat je bikepacking tassen zo nog makkelijker tussen de remgrepen passen. 

Hoewel die extra controle op sommige technische CX-parcoursen geen overbodige luxe is, zijn veldrijfietsen bijna altijd voorzien van normale sturen. Renners kunnen zo smaller zitten, wat de aerodynamica en dus snelheid ten goede komt. 

  • Gravelbike = breed stuur met flare 
  • Cyclocross = normaal racestuur

Banden en wielen

Zoals gezegd zijn cyclocross fietsen échte wedstrijdfietsen. Dat betekent dat deze fietsen aan een lijstje van regels moeten voldoen van de internationale wielerunie UCI (je weet wel, van dit ‘approved’ sticker op je frame). Zo rijden crossfietsen verplicht op 28” wielen die je ook onder een racefiets ziet, én mogen banden volgens de reglementen niet breder dan 33 mm zijn. Die banden zijn voorzien van een grof of iets fijner noppenprofiel. In de Crux passen overigens prima 47 mm brede sloffen.

Dat is bij het gravelbiken anders. Omdat er zoveel verschillende hokjes zijn binnen de gravelwereld, zijn er ook tal van wiel- en bandcombinaties mogelijk. Net als bij crossfietsen is 28” bij gravelbikes de standaard. Vaak worden deze gravelbikes afgemonteerd met banden die een breedte tussen de 38 en 45 mm hebben. Anders dan bij crossbanden is het loopvlak van de band vaak vlak en zijn de randen voorzien van profiel. Maar ook hier geldt: je hebt ontzettend veel smaken. Voor Nederlandse gravelmekka’s als het Kroondomein zijn de bovengenoemde maten meer dan voldoende.

Maar worden de parcoursen veeleisender, dan zie je dat de standaard wielmaat plaatsmaakt voor kleinere 27,5” (ook 650b genoemd) wielen. Dat betekent dat je bredere banden (zo’n 2,0” of 50 mm) met meer profiel kunt steken. Die brede banden – meestal rond de 2,0” of 50 mm – bieden nog meer comfort en controle. 

Overigens rijden steeds meer fietsers, zowel gravelbikers als crossers, met een tubeless set banden. De binnenbanden maken daarbij plaats voor vloeibare latex die kleine gaatjes in de buitenband snel afdicht. Dat kan behoorlijk wat pitstops schelen.  

  • Gravelbike = standaard 28” wielen of 27,5” wielen voor heftige parcours, breedtes tot wel 50 mm
  • Cyclocross = 28” wielen, tot 33 mm banden

Aandrijving 

Er worden fora over vol geschreven: aandrijflijnen, en dan met name welke versnelling je zou moeten rijden. Omdat zowel gravelbikes als crossfietsen een enorm gevarieerd parcours te verwerken krijgen, moet de vertanding daarop ingesteld zijn. Steeds vaker zijn offroad fietsen – zowel crossers, gravelbikes en mountainbikes – voorzien van een 1x aandrijving. Dat betekent dat je zonder voorderailleur rijdt met een cassette van 11, 12 of zelfs 13 tandjes. Zo’n set-up bespaart gewicht maar nog belangrijker: het is een eenvoudiger systeem waar minder aan kapot kan. Een nadeel zijn de grotere stappen tussen de versnellingen. Daarom kiezen sommige gravelbikers toch liever voor een dubbel blad voor. 

De set-up komt dus overeen, maar de grootte van de bladen zijn verschillend. Op gravelbikes zie je doorgaans cassettes met een grotere range. Door het brede inzetbereik van de fiets kan de route natuurlijk erg afwisselend zijn. Je moet dus op volle snelheid over een brede gravellaan kunnen roetsjen, maar ook een kilometertje kunnen klimmen. Bij crosswedstrijden is dat anders. De snelheid ligt daar relatief laag en je moet steeds kort en explosief aanzetten op korte hellinkjes. Daar heb je dus geen zware 50-tands cassette voor nodig.  

  • Gravelbike = brede range aan versnellingen
  • Cyclocross = kleinere range aan versnellingen

Gravelbike of cyclocrosser. Welke fiets past het best bij mij?

Welk type fiets het beste bij jou past is helemaal afhankelijk van jouw rijstijl. Doordat er steeds meer subcategorieën ontstaan en fabrikanten daar gretig op inspringen, is de keuze reuze. Slinger je graag over technische singletracks? Kies dan voor een robuuste gravelbike waar je 27,5”wielen met brede sloffen mee kunt rijden. Vind je het leuk om uren (of dagen) volledig bepakt over onverharde stroken te dwalen. Dan is een comfortabele gravelbike als de Diverge ‘the way to go’. Of vind je het leuk om over onverharde paden heen te stuiven en af en toe een crosswedstrijdje mee te pakken? Dan kun je de Crux op je lijstje zetten. Onze tip: ontdek eerst wat voor soort offroad fietser jij bent. 

Gravelbike of cyclocrosser? Dit zijn de 7x verschillen
Gravelbike of cyclocrosser? Dit zijn de 7x verschillen

Bepakking

Een cyclocrosser is dus niet gemaakt voor comfort, zover is duidelijk. Het is dan ook niet zo bijzonder dat dit type fiets – in tegenstelling tot de gravelbike – niet is uitgerust met bevestigingspunten voor bagage. Dat gelletje of reepje dat je onderweg nodig hebt, kun je namelijk ook makkelijk in je shirt stoppen.

/img""

Om ervoor te zorgen dat je alles kunt meenemen wat je nodig hebt op je fietsavontuur, is de Diverge wel voorzien van dit soort bevestigingspunten. Zowel op de voorvork als op de bovenbuis vind je ‘nokjes’ waar je tassen of rekken op kunt monteren. Daarnaast heeft Specialized nog een geheim opbergvakje onder de bidonhouder verstopt. Met een schuifje kun je de bidonhouder loshalen en heb je extra opbergruimte in het frame. Handig voor een reserve binnenbandje, sportvoeding of lampjes als de zon begint te zakken. 

  • Gravelbike = opbergruimtes en nokjes op frame en vork  
  • Cyclocross = geen mogelijkheden op frame en vork

Sturen

Hoe verschillend kan een stuur zijn? Je hebt een recht stukje buis met twee bochten aan de uiteinden, toch? Dat klopt. Maar toch kunnen de sturen van gravelbikes en crossers verschillen. Gravelbikes zijn namelijk vaak uitgerust met sturen met ‘flare’. Waar bij een normaal racestuur de bocht recht ten opzichte van het horizontale deel staat, kan die hoek bij een flare stuur wel 30° zijn. Daardoor is je stuur aan de uiteinden een stuk breder, staan je armen naar buiten en heb je meer controle op technische secties. Een handige bijkomstigheid is dat je bikepacking tassen zo nog makkelijker tussen de remgrepen passen. 

Hoewel die extra controle op sommige technische CX-parcoursen geen overbodige luxe is, zijn veldrijfietsen bijna altijd voorzien van normale sturen. Renners kunnen zo smaller zitten, wat de aerodynamica en dus snelheid ten goede komt. 

  • Gravelbike = breed stuur met flare 
  • Cyclocross = normaal racestuur

Banden en wielen

Zoals gezegd zijn cyclocross fietsen échte wedstrijdfietsen. Dat betekent dat deze fietsen aan een lijstje van regels moeten voldoen van de internationale wielerunie UCI (je weet wel, van dit ‘approved’ sticker op je frame). Zo rijden crossfietsen verplicht op 28” wielen die je ook onder een racefiets ziet, én mogen banden volgens de reglementen niet breder dan 33 mm zijn. Die banden zijn voorzien van een grof of iets fijner noppenprofiel. In de Crux passen overigens prima 47 mm brede sloffen.

Dat is bij het gravelbiken anders. Omdat er zoveel verschillende hokjes zijn binnen de gravelwereld, zijn er ook tal van wiel- en bandcombinaties mogelijk. Net als bij crossfietsen is 28” bij gravelbikes de standaard. Vaak worden deze gravelbikes afgemonteerd met banden die een breedte tussen de 38 en 45 mm hebben. Anders dan bij crossbanden is het loopvlak van de band vaak vlak en zijn de randen voorzien van profiel. Maar ook hier geldt: je hebt ontzettend veel smaken. Voor Nederlandse gravelmekka’s als het Kroondomein zijn de bovengenoemde maten meer dan voldoende.

Maar worden de parcoursen veeleisender, dan zie je dat de standaard wielmaat plaatsmaakt voor kleinere 27,5” (ook 650b genoemd) wielen. Dat betekent dat je bredere banden (zo’n 2,0” of 50 mm) met meer profiel kunt steken. Die brede banden – meestal rond de 2,0” of 50 mm – bieden nog meer comfort en controle. 

Overigens rijden steeds meer fietsers, zowel gravelbikers als crossers, met een tubeless set banden. De binnenbanden maken daarbij plaats voor vloeibare latex die kleine gaatjes in de buitenband snel afdicht. Dat kan behoorlijk wat pitstops schelen.  

  • Gravelbike = standaard 28” wielen of 27,5” wielen voor heftige parcours, breedtes tot wel 50 mm
  • Cyclocross = 28” wielen, tot 33 mm banden

Aandrijving 

Er worden fora over vol geschreven: aandrijflijnen, en dan met name welke versnelling je zou moeten rijden. Omdat zowel gravelbikes als crossfietsen een enorm gevarieerd parcours te verwerken krijgen, moet de vertanding daarop ingesteld zijn. Steeds vaker zijn offroad fietsen – zowel crossers, gravelbikes en mountainbikes – voorzien van een 1x aandrijving. Dat betekent dat je zonder voorderailleur rijdt met een cassette van 11, 12 of zelfs 13 tandjes. Zo’n set-up bespaart gewicht maar nog belangrijker: het is een eenvoudiger systeem waar minder aan kapot kan. Een nadeel zijn de grotere stappen tussen de versnellingen. Daarom kiezen sommige gravelbikers toch liever voor een dubbel blad voor. 

De set-up komt dus overeen, maar de grootte van de bladen zijn verschillend. Op gravelbikes zie je doorgaans cassettes met een grotere range. Door het brede inzetbereik van de fiets kan de route natuurlijk erg afwisselend zijn. Je moet dus op volle snelheid over een brede gravellaan kunnen roetsjen, maar ook een kilometertje kunnen klimmen. Bij crosswedstrijden is dat anders. De snelheid ligt daar relatief laag en je moet steeds kort en explosief aanzetten op korte hellinkjes. Daar heb je dus geen zware 50-tands cassette voor nodig.  

  • Gravelbike = brede range aan versnellingen
  • Cyclocross = kleinere range aan versnellingen

Gravelbike of cyclocrosser. Welke fiets past het best bij mij?

Welk type fiets het beste bij jou past is helemaal afhankelijk van jouw rijstijl. Doordat er steeds meer subcategorieën ontstaan en fabrikanten daar gretig op inspringen, is de keuze reuze. Slinger je graag over technische singletracks? Kies dan voor een robuuste gravelbike waar je 27,5”wielen met brede sloffen mee kunt rijden. Vind je het leuk om uren (of dagen) volledig bepakt over onverharde stroken te dwalen. Dan is een comfortabele gravelbike als de Diverge ‘the way to go’. Of vind je het leuk om over onverharde paden heen te stuiven en af en toe een crosswedstrijdje mee te pakken? Dan kun je de Crux op je lijstje zetten. Onze tip: ontdek eerst wat voor soort offroad fietser jij bent. 

Redactie Fietssport
Door Redactie Fietssport

Redactie Fietssport

Dit vind je misschien ook interessant