Cor van Triest werd twee jaar geleden lid van De Tweewielers uit het Brabantse Cuijk en trad al vrij snel toe tot het bestuur. Oud-bestuurslid Erik Lammers loopt al wat langer mee bij De Tweewielers en vertelt over de periode waarin zijn club in het slop belandde. “De club was een soort mini-samenleving met alles wat daarbij hoort. Dus ook mensen die elkaar wel of niet liggen, discussies over te hard dan wel te zacht rijden, gevaarlijk rijgedrag.
De club bestond ook vooral uit oudere leden en alles verliep wat routinematig. Leden wilden vasthouden aan oude zaken en stonden niet echt open voor vernieuwing. De sfeer werd bovendien nog eens nadelig beïnvloed door een dodelijk ongeval tijdens het fietsen van één van onze leden. De spanningen die er al heersten over het onderwerp veiligheid werden daardoor verder uitvergroot. Met als gevolg dat de motivatie om samen te fietsen verminderde en er steeds minder leden kwamen opdagen.”
Vier S’en
Het bestuur kwam voor de vraag ‘wat nu?’ te staan, zegt Lammers. “We hebben onszelf de vraag gesteld of we nog wel wilden doorgaan en hoe de club dan opnieuw georganiseerd moest worden. Die vragen hebben we ook aan onze leden voorgelegd. Daaruit bleek dat de leden door wilden met elkaar, het fietsplezier was er nog steeds. Dat wilden ze ook weerspiegeld zien in de club. Het moest geen puur servicegerichte club worden die alleen maar randzaken zoals verzekering en contributie regelde en verder alles overlaat aan de leden.”
Het resultaat was dat het bestuur samen met de leden een nieuwe basis legde voor De Tweewielers. “Een heldere visie als bestuur, behouden wat goed gaat, niet willen groeien om het groeien en zorgen dat iedereen enthousiast lid is en zo ambassadeur van de club wordt naar de buitenwereld. Daar zijn de vier ‘S’en’ uitgekomen: Samen, Sportief, Sociaal en Safe. We maakten duidelijke afspraken over die thema’s, communiceerden alles op een positieve manier naar de leden. Langzamerhand werkte dat en zo kwamen er ook zonder te werven nieuwe leden bij. Mond-tot-mondreclame werkt dus echt.”
Basale vragen
Er kwamen bij De Tweewielers duidelijke regels over fietsen in een groep, de route, de snelheid en de club stelde wegkapiteins aan. “En ook elkaar aanspreken en afspreken wie welke verantwoordelijkheden heeft, was een belangrijk aspect van de nieuwe cultuur”, zegt Van Triest. “Het is nu een hele fijne groep om mee te rijden. Regels worden nageleefd maar ook up-to-date gehouden en aangepast indien nodig.” Ook aan het sociale deel werd gewerkt door onder andere het opzetten van een WhatsApp-groep, het organiseren van clubweekenden en barbecues.
"We hebben het meeste gehad aan de leden-enquêtes die we vanuit de NTFU hebben gehad"
In de tussentijd werkte de Cuijkse club ook veel samen met de NTFU, met name Martine van de Veen, om zich opnieuw uit te vinden. Lammers en zijn collega’s bezochten regionale bijeenkomsten van de NTFU, om te zien wat er te leren viel van andere clubs. “Dat heeft veel geholpen, maar we hebben het meeste gehad aan de leden-enquêtes die we vanuit de NTFU hebben gehad met fundamentele vragen die we ons als vereniging moesten stellen om een nieuwe koers te bepalen.
Samen fietsen kwam daar als een belangrijke wens uit vanuit de leden, evenals het elkaar aanspreken op rijgedrag. Daar hebben we ons dan ook op gericht, gelukkig met veel succes want het ledenaantal groeit gestaag en de sfeer is een stuk verbeterd!”
Leden zijn het fundament
Voorzitter Erik Huzen van Wielervereniging Holten in Overijssel richt zijn blik het liefst vooruit. Toch kijkt hij kort terug op de periode waarin het bergafwaarts ging met de wielervereniging. “In 2020-2021 is er behoorlijk wat tumult geweest waardoor het animo en de sfeer binnen de vereniging deuken hebben opgelopen. We vroegen ons toen af hoe we de club een nieuwe start konden geven. Want we vonden het allemaal van de gekke dat er in een dorp waar een berg is (de Holterberg op de Sallandse Heuvelrug, red), een triatlon, en waar veel toeristen komen, geen bloeiende wielervereniging bestaat.”
Genoeg dadendrang dus, waaruit een continuïteitscommissie ontsprong met mensen die niet bang waren om externe hulp te vragen en rond te kijken hoe clubs elders in het land bestuurd worden en daarvan te leren. “Daar waren we wel verbaasd over eigenlijk, hoe weinig clubs de blik naar buiten gericht hadden.
"We vonden het van de gekke dat er in het dorp van de Holterberg geen bloeiende wielervereniging bestaat"
De NTFU heeft daarbij ook geholpen in de vorm van Rabo Clubsupport. Met de hulp van Dorien Willems en Matthijs van den Berg hebben we een heel traject doorlopen op weg naar een nieuw begin. Dat duurde een jaar, waarin we hebben gekeken naar de visie, missie en vooral de wensen van de leden. Want daar begint het. Een gezonde club floreert door betrokken leden.
We zien dat bijvoorbeeld ook bij het onlangs in gebruik genomen clubhuis dat we delen met de lokale hockeyclub. Het zorgt voor veel verbinding, zo hebben we gemerkt. De energie vanuit de leden was er, maar de richting die we op moesten was een tijd lang onduidelijk.”
Durf hulp te vragen
“Het was vooral Matthijs die ons erop wees dat het succes van een club afhangt van de leden en het bestuur slechts faciliteert”, constateert lid Andrea Groenewegen. “Gelukkig is er een groepje leden opgestaan om het bestuur te vormen, vooral gedreven vanuit de gedachte dat Holten toch echt een wielervereniging moet hebben. Alle bestaande commissies die zich met het organiseren van een specifiek evenement bezighouden, zijn opnieuw in kaart gebracht en deels nieuw geformeerd.
"Durf buiten je bestaande kaders te denken en hulp te vragen"
De grote evenementen dit jaar, zoals de Beemd en Bergtoer en de Holterbergtoer, zijn met vol enthousiasme georganiseerd. Een kleine oproep leverde voldoende vrijwilligers op, zelfs van buiten de vereniging. Mensen willen er echt aan bijdragen en het is fantastisch om te merken dat nieuwe energie zich hierin vertaalt.” Erik Huzen vult aan: “Het motto van de transitie van onze vereniging is samen te vatten in ‘Durf buiten je bestaande kaders te denken en hulp te vragen, er komt gegarandeerd een beter antwoord.’”
WV Holten wil na het veranderproces bekend staan als een vereniging waarin het plezier van fietsen vooropstaat en iedereen zich veilig voelt. “Hierin omarmen we de richtlijnen op het gebied van sociale veiligheid die we aangeboden krijgen van NOC*NSF.”
Procesbegeleiding
De NTFU ondersteunt verenigingen op twee manieren, vertelt Luuk Berends. “Aan de ene kant door collectieve diensten die lastig zijn voor clubs om zelf te regelen, zoals verzekeringen, inschrijfsystemen en apps. Aan de andere kant zetten we in op persoonlijke begeleiding als er iets speelt binnen een vereniging.
Het gaat dan om ondersteuning op maat door bijvoorbeeld een procesbegeleider of een juridisch expert, maar op zo’n manier dat de vereniging inhoudelijk betrokken is en zelf de basis legt om structureel verder te kunnen. De ondersteuner legt verbindingen, houdt sessies met de leden en bestuur en geeft richting aan het veranderproces door actief op zoek te gaan naar de oorzaak van een probleem.
We hebben inmiddels een aardig netwerk opgebouwd met partijen die kunnen helpen zoals Rabo Clubsupport maar ook vanuit het Sportakkoord, lokale subsidies of bijdrages vanuit de NTFU. Vanuit de NTFU kunnen we ook verbinder zijn tussen hulpvragen en het inzetten van passende ondersteuning en aanvragen van mogelijke bijbehorende subsidies.”
Lid worden
Lid worden van TC de Tweewielers in Cuijk of WV Holten? Ga naar
fietssport.nl/clubs.
Tekst: Johan van Leipsig Beeld: Jonah van de Burgt