Goede samenwerking boswachter en fietsclubs in Kroondomein Het Loo

“Het is heel simpel, je mag hier overal fietsen, behalve in de rustgebieden.” Peter Nieland is van origine een nuchtere Noord-Hollander. “En die houden van duidelijkheid”, vervolgt hij. Nieland is al jaren voorzitter van Bar End, een MTB-club van ruim vijfhonderd leden in Apeldoorn. “Je mag in Kroondomein Het Loo vrij fietsen, maar blijf wel op de paden. Je moet dus niet overal doorheen willen jakkeren. Het bos is van iedereen: fietsers, wandelaars, vogelaars, ruiters, noem maar op.

Soms is er wel eens een pad dicht voor de mountain- of gravelbike. Nou en?! Daar zal de boswachter wel een goede reden voor hebben. Dan fiets je een eindje om of je pakt een ander pad. Er is hier zoveel te ontdekken en om van te genieten. Laat je niet afleiden als het even niet kan zoals je van tevoren had bedacht.”

Beter begrip tussen fietsers en wandelaars

“Ik ben boswachter op Kroondomein Het Loo, het grootste aaneengesloten landgoed in Nederland”, vertelt René Olthof. “Het is een prachtig en rustig gebied met de uitgestrekte bossen en heidevelden van boswachterijen Gortel, Hoog Soeren en Uddel. Wandelaars komen hier om van de rust te genieten en wild te spotten. Laatst hadden we zo’n twintig natuurliefhebbers, die in alle stilte stonden te genieten van een roedel herten. Met veel lawaai kwam plots een groep mountainbikers voorbij. Herten weg, wandelaars boos en ik kreeg daar vervolgens opmerkingen over. De reputatie van lawaaimakers lijken vooral mountainbikers te hebben. Ik ben zelf ook een fietser en zie van beide kanten wat er gebeurt. Wandelaars schrikken als ze op het laatste moment een bel horen of geroep van fietsers. En andersom, we hebben hier geen vaste routes of singletracks. Fietsers zien de wandelaars op de bochtige paden soms aan de late kant.”

Peter Nieland haakt hierop in: “We moeten meer rekening met elkaar houden. Bij de club hebben we duidelijke gedragsregels opgesteld. Onze leden zijn zich er ook van bewust dat ze met hun clubshirt aan een voorbeeldfunctie hebben in de wijde omgeving.”

"Onze leden zijn zich er ook van bewust dat ze met hun clubshirt aan een voorbeeldfunctie hebben in de wijde omgeving"

Boswachter René vervolgt: “We delen onze bevindingen over en weer met de lokale fietsverenigingen, zoals recentelijk ook met Bar End. Dat was een positief gesprek. Wij verzoeken de clubs om niet met grote groepen door de bossen te fietsen en om niet luidruchtig te zijn. We hebben ook contact bij de aanvraag van vergunningen voor een toertocht. Soms wordt het traject op ons verzoek aangepast. Er is altijd wel begrip voor elkaar, dat is prettig. Hou het overzichtelijk, dat werkt het beste. Binnenkort schrijf ik ook een stukje in een lokaal clubblad. Hopelijk leidt dat tot meer begrip voor de rustzoekende wandelaars en andere zaken, die van invloed zijn hier op het Kroondomein.”

Peter: “Vanuit de club spreken we bijvoorbeeld ook met de KNHS, de overkoepelende paardensportbond. Want als we zelf niets ondernemen, dan wordt het hommeles in het bos. Daar schiet niemand iets mee op, dat geeft alleen maar negatieve energie.”

Geen vignet

Boswachter Olthof: “Ieder jaar is Het Kroondomein van 15 september tot 25 december niet opengesteld voor publiek. Wel is een beperkt aantal grindwegen het hele jaar toegankelijk. Je kunt hier dus ook in het najaar fietsen. Afgelopen mei is voor de Veluwe een nieuw recreatiezoneringsplan vastgesteld, waarin gezocht is naar de juiste balans tussen de kwetsbare natuur en de wens om daarin te recreëren. Er wordt wel eens overwogen om bepaalde delen af te sluiten voor fietsers, zoals dat bijvoorbeeld in Brabant of op de Utrechtse Heuvelrug gebeurt. Ik begrijp het, maar vind het ook jammer als het zover komt. Je hebt geen vignet nodig om hier te mogen fietsen. Daarbij is het wel van belang om je aan de geldende en ook ongeschreven regels te houden. Denk hierbij aan vaart minderen en elkaar op tijd waarschuwen. Ik wil voorkomen dat we het hele bos met aanwijzingsbordjes moeten volhangen.”

Peter Nieland: “Hard en snel door het bos fietsen is hartstikke leuk, maar het kan niet altijd. Kom dan door de week, dan is er bijna niemand en is de hele speeltuin voor jezelf. Zo moeilijk is het niet om de drukte te vermijden.”

Vrij fietsen in Kroondomein

Troy Corsen is belangenbehartiger MTB bij de NTFU: “Een open en goede samenwerking op lokaal niveau tussen clubs en terreinbeheerders juichen we toe. Het is de afgelopen jaren steeds drukker geworden in het bos. Mountainbikers, gravelaars en bikepackers liggen daarbij regelmatig onder vuur. Soms is dat terecht, vaak ook niet. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de verstorende effecten van deze fietsers op de natuur, maar het is duidelijk dat gezien de groeiende druk op de natuur en de huidige stikstofdiscussie natuurbeheerders steeds vaker kiezen voor het mijden van bepaalde kwetsbare delen.”

"In Kroondomein Het Loo is vrij fietsen een groot goed en dat moet behouden blijven voor de avontuurlijke fietser"

“In Kroondomein Het Loo is vrij fietsen een groot goed en dat moet behouden blijven voor de avontuurlijke fietser. Het werkt uitstekend in de praktijk: ruimte en infrastructuur zijn hier goed op orde. In andere natuurgebieden zien we dat MTB-routes steeds meer aan de randen van natuurgebieden worden aangelegd en er niet meer doorheen. Tijdens de piek van corona zagen we dat het erg druk was in de bossen. Dat lijkt de afgelopen periode wat af te vlakken, maar toch is het soms nog erg vol. Dat is begrijpelijk, veel mensen willen naar buiten om te bewegen en genieten van de natuur. Maatschappelijk gezien is het ook belangrijk, bewegen kent immers veel positieve effecten, psychisch en fysiek. Onze tips als je in de natuur wilt recreëren: ken de regels, hou je daaraan en heb begrip voor elkaar. Zo houden we het samen leuk voor iedereen.”

Zonering op de Veluwe

Om te zorgen dat iedereen kan blijven genieten van Veluwe wordt dit natuurgebied verdeeld in recreatiezones. De NTFU vindt het daarbij belangrijk dat MTB-routes goed op elkaar aangesloten blijven én dat we ook vrij mogen fietsen daar waar het kan. Daarom zit de NTFU aan tafel om de stem van gravelbikers en mountainbikers te laten horen.

Hier legt de NTFU uit wat de zonering op de Veluwe precies betekent voor jouw gravel- of MTB-rit. 

Support de Gravel Code

Op zoek naar vrijheid ben je met een gravelbike elke ondergrond de baas, van asfalt tot karrensporen en van grindwegen tot bospaden. Toch ben je als gravelbiker ook aan regels gebonden; je mag lang niet op ieder onverhard pad fietsen, ook al beweert je GPS soms het tegendeel. Als supporter van de Gravel Code laat je zien hoe het hoort. Signeer de Code en unlock legale gravelroutes van routemeester Gijs Bruinsma. 

Tekst: Merijn Heijne
Foto's: Merlijn Spenkelink