We zijn in het 5000 hectare grote bos- en heidegebied van de Sallandse Heuvelrug, verdeeld over Twente en Salland. De MTB-route Hellendoorn is onderdeel van één van de langste routenetwerken van Nederland: Routenetwerken Twente. Er zijn in totaal twintig MTB-routes in het gebied, goed voor ongeveer 1000 kilometer, inclusief verbindingsstukken.
Befaamde Sanatoriumklim
Vanaf de parkeerplaats van Buitencentrum Sallandse Heuvelrug beginnen we aan de zogenaamde paarse route van 18,7 kilometer. Om op de route te komen, pakken we een klein stukje fietspad langs de N35, even oversteken en meteen daarna zitten we op de meanderende tracks. Het wordt ons gegund om in de flow te komen.
De eerste stukken gaan over zanderige trails met flauwe bochten. Niet spectaculair, maar wel lekker. We moeten zo hier en daar een waterplasje ontwijken vanwege de regenval in de afgelopen tijd, maar insiders weten: de mix van zand- en bosgrond zorgt ervoor dat de route zowel in de zomer als de winter goed begaanbaar is.
Variatie staat op het menu met pittige klimmetjes en spectaculaire afdalingen. Het zweet komt los, vooral bij de befaamde Sanatoriumklim. Het zandpad kent een rustige aanloop, maar zodra we het bos in duiken, wordt het serieus. Staand op de pedalen komen we bij een driesprong: links, rechts of door het midden. Geen van de keuzes blijkt de makkelijkste weg. Even op adem komen en dan duiken we de lange afdaling in met kombochten door een veld van lage naaldbomen. De route slingert verder door de bossen.
Geweldige uitsmijter
We genieten van de afwisseling in de trails. Vlak voor het avonturenpark worden we getrakteerd op een fantastische natuurlijke achtbaan. Klimmen en dalen maar! Asfalt zien we niet, open stukken ook niet. Een uitzondering is de klim naar restaurant De Uitkijk bovenop de Hellendoornse Berg. Na een lange snelle afdaling lijkt het alsof het bos zich daar als de Rode Zee in de tijd van Mozes heeft gespleten. Over het zand met naast ons heidestroken die in het najaar vast prachtig zullen bloeien, zwoegen we naar boven.
"Na een snelle afdaling lijkt het alsof het bos zich als de Rode Zee in de tijd van Mozes heeft gespleten"
Nog een paar kilometer te gaan. ‘Steile afdaling’. Het bordje staat er niet voor niets. We duiken naar beneden met meteen naar rechts een lange kombocht. Al slingerend, op en neer, komen we bij het eindpunt. Kanttekening: helaas is dit gedeelte in 2025 niet toegankelijk omdat er aan de elektriciteitsmasten naast de track wordt gewerkt. Gelukkig blijft er genoeg spektakel over. We steken de N35 weer over en pakken nog een stukje van de blauwe route van Holten over de Henk Poorte-track. Nog even aanzetten, klimmen en slingeren: een leuke uitsmijter voor vandaag.
Zeldzame diersoorten
18,7 kilometers is niet lang, maar met ruim 300 hoogtemeters gaan ze wel in je benen zitten. Met meer tijd zouden we ‘m nog een keer doen, of combineren met de mountainbikeroutes in de buurt. Er zijn goede verbindingswegen met de MTB-routes van Nijverdal (lengte 19,7 kilometer), Lemele (13,9 kilometer) of Rijssen (19,7 kilometer).
De favoriete combi is die met de blauwe route van Holten (30,9 kilometer) maar deze is tussen 1 maart en 1 november gesloten om zeldzame diersoorten te beschermen. Wie tijd heeft, kan zich wagen aan een combi van al deze routes aaneen, of zich inschrijven voor The Dutch Masters of MTB in het najaar waarbij het grootste gedeelte van de 200 kilometer over deze trails gaat.
Ergens onderweg zien we een verdwaalde kruiwagen, niet op de meest logische plek. Daarvan liggen er vijf in het bos. “Geketend met cijferslot”, benadrukt Henk Poorte. We hadden hem al genoemd: de man met zijn eigen track die al jarenlang zijn hart en ziel in het onderhoud van de Hellendoorn MTB-route steekt. Henk is al meer dan 30 jaar lid van CC’75, de Nijverdalse wieler- en mountainbikevereniging.
Sinds 2014 maakt hij deel uit van de crew die de routes van Hellendoorn, Nijverdal en deels Holten onderhoudt. "Het is soms een uitdaging, maar we doen alles wat we kunnen om het zo aantrekkelijk en toegankelijk mogelijk te maken voor alle rijders, van gezinnen tot de gevorderde mountainbiker."
Routenetwerken Twente
Samen met een groep van zo’n acht kerels is Henk wekelijks met de route bezig. “We letten vooral op de veiligheid, zoals gevaarlijke boomwortels die bloot liggen en het afwateringssysteem”, legt Henk uit. “Elke week gaan we eropuit om te kijken waar het nodig is om blad te blazen, bomen om te zagen of het stabilisatiemateriaal te vervangen.” In zijn drukke schema heeft de bijna 75-jarige ook nog tijd om te fietsen. “Ik rij nog elke week, zo'n 8.000 kilometer per jaar”, zegt hij trots.
De routes op de Sallandse Heuvelrug zijn dus onderdeel van Routenetwerken Twente, gefinancierd door de veertien Twentse gemeenten. Sinds de oprichting in 2010 houdt deze instantie zich bezig met de 11.000 kilometer aan fietsroutes, mountainbikeroutes, wandelpaden, autoroutes en ruiterpaden in Twente. Met de aanleg en onderhoud van de paden en de 600.000 bordjes en 200.000 informatiepanelen zijn dagelijks zestien medewerkers bezig en een veelvoud aan vrijwilligers.
Conflict
Han van den Heuvel, de geestvader van Routenetwerken Twente, vertelt ons dat het onderhouden van de mountainbikeroutes in Twente een continue uitdaging is. “We hebben het doel om de mountainbikeroutes niet alleen in topconditie te houden, maar ook te blijven ontwikkelen. In Twente willen we dat de routes aansluiten bij de natuur en dat we de mountainbiker de best mogelijke beleving bieden.
We zoeken de balans tussen de uitdagingen die we creëren voor mountainbikers en de wens om het gebied toegankelijk te houden voor andere recreanten, zoals wandelaars en ruiters. We willen niet dat ze met elkaar in conflict komen. Daarvoor is een strategische route-ontwikkeling nodig.”
Twentetrack
In de toekomst hoopt Han met zijn team meer routes te ontwikkelen en enkele bestaande routes te upgraden: “Er zijn bijvoorbeeld nu 60 stukken klaar om door te ontwikkelen in de routes. Daarvoor moeten we de juiste procesvoering hanteren, overleggen met grondeigenaren en milieuorganisaties, vergunningen aanvragen.
"Eén van Han's dromen is het realiseren van de Twentetrack, een meerdaagse route die de mooiste Twentse MTB-tracks verbindt"
Er komt nogal wat bij kijken. Verder willen we de mountainbiker beter faciliteren door te kijken naar betere parkeergelegenheden of douchemogelijkheden onderweg.” Eén van zijn persoonlijke dromen is het realiseren van de Twentetrack, een meerdaagse route die de mooiste delen van de MTB-routes in Twente met elkaar verbindt. "Stel je voor hoe prachtig het is om de beste trails van Twente aan elkaar te koppelen en de verbindingsroutes uitdagender te maken!”
Routenetwerken Twente en onderhoudsploegen zoals die van CC’75 zijn continu bezig met verbetering van de MTB-routes in Twente. Dat ze daarin slagen, concluderen we wel als we de track van Hellendoorn rijden. Het is niet voor niets dat deze route een vast gegeven is in de Top 10 van routes op MTBroutes.nl.
Eindoordeel MTB-route Hellendoorn
Pluspunten
- Variëteit en uitdaging in het parcours
- Prachtig landschap
- Goede combinatiemogelijkheden met andere routes
- Goede routeaanduiding/markering
Minpunten:
- Stukje afgesloten in 2025 wegens werkzaamheden aan elektriciteitsmasten
- Goede basisconditie en wat technische ervaring gewenst
Download de route
Tekst: Astrid Olde Olthuis
Beeld: Bram de Vrind