De kleine lettertjes van een MTB-route

Mountainbikeroutes schieten als paddenstoelen uit de grond. De teller staat inmiddels op zo'n 235 rondjes en het einde is nog niet in zicht. Toch is het geen vanzelfsprekendheid dat jij over een MTB-route kunt rijden. Voordat de eerste schop de grond in gaat, is er vaak al een heel traject afgelegd. Onderzoeken, vergunningsaanvragen, overleggen vooraf: het kost al snel zo'n 2 à 3 jaar. En als de route er dan ligt, moet ‘ie onderhouden worden. Werk dat door enthousiaste vrijwilligers gedaan wordt.

Terreineigenaren zijn hier maar wat blij mee. Want net zoals dat wandelaars, ruiters en fietsers welkom zijn in hun gebied, willen ze ook graag mountainbikers een plekje geven. Van de overheid krijgen ze een openstellingsbijdrage voor het basisonderhoud aan fiets- en wandelpaden. Dat geldt helaas niet voor de paden voor ruiters en MTB'ers. Daarom werken ze voor de MTB-routes graag samen met de plaatselijke MTB-vereniging en onderhoudsgroep(en).

Goede afspraken zijn belangrijk

Het beheer van een MTB-route is dus een gedeelde taak. Het terrein is eigendom van de terreinbeheerder en de route valt daar in die zin ook onder. Maar die route is wel uit de bos-, klei- of poldergrond gestampt dankzij de inspanningen van een onderhoudsgroep. Maar wie moet welke klus klaren en wie is verantwoordelijk als er wat gebeurt? Het is daarom belangrijk dat de terreineigenaar en de onderhoudsgroep goede afspraken maken en die ook op papier zetten.

Wat staat er in zo’n contract?

Om onderhoudsgroepen en terreineigenaren daarbij te helpen, maakte wielersportbond NTFU een modelcontract. Zo hebben beide partijen een goed uitgangspunt om afspraken te maken. Je kunt het vergelijken met een arbeidsovereenkomst: wie doet wat en wat gebeurt er als die afspraken niet nagekomen worden.

Zo bepalen de betrokken partijen met elkaar welke onderhoudswerkzaamheden de vrijwilligers op zich nemen en welke klussen de terreineigenaar voor zijn rekening neemt. Vrijwilligers voeren snoeiwerk uit bijvoorbeeld. Omgewaaide of omgevallen bomen worden door de terreineigenaar verwijderd. Verder mogen alleen met toestemming van de terreineigenaar vlonders of bruggen gebouwd worden, en de terreineigenaar moet andersom bij werkzaamheden in het bos rekening houden met de MTB-route.

APK en check-up

Er worden ook afspraken gemaakt over hoe de route gecontroleerd en onderhouden moet worden, zodat de track veilig en uitdagend blijft. Elke route moet periodiek gecontroleerd worden, net zoals bij de APK. Is de bebording intact, zijn er afwateringsproblemen en zijn de Technical Trail Features (TTF’s) – obstakels en elementen die een MTB-route spannender, uitdagender en technischer maken – nog veilig?

Onderhoud doen de vrijwilligers volgens de richtlijnen die de NTFU en IMBA Europe samen opstelden. Als bewijs dat de route een ‘grote beurt’ gehad heeft, leggen ze het onderhoud vast in een logboek. En mocht er onverhoopt tóch iets gebeuren, dan zijn vrijwilligers via de NTFU goed verzekerd tijdens hun werk aan de route en voor aansprakelijkheid.

MTB & More en Staatsbosbeheer

De vrijwilligers van MTB & More en boswachter Amy Zeeman namens Staatsbosbeheer zetten recent hun handtekening onder een vernieuwd contract, waarin ze afspraken opnamen over onderhoud en beheer. Staatsbosbeheer gaat het modelcontract landelijk gebruiken, zodat alle boswachters en onderhoudsgroepen weten waar ze aan toe zijn. Vorig jaar tekende MTB & More al een contract met Afvalzorg Almere, de eigenaar van de voormalige stortplaats Braambergen. Hierdoor kun je nu in de polder machtig mooi mountainbiken - MTB-route Braambergen is 6 km lang en telt 200+ hoogtemeters.

In het artikel Bergop in de polder lees je hoe de MTB-routes in de omgeving van Almere tot stand zijn gekomen.

fotocredit: Gerko van der Graaf, MTB & More